België 
Gemeenschappen en Gewesten Andere
De armoedebarometers zoals die in België nu worden gebruikt zijn in eerste instantie politieke instrumenten om het fenomeen armoede beter onder de aandacht te brengen. Veelal hebben zij gemeen dat zij:
- bestaan uit een relatief beperkte set van indicatoren
- de verschillende dimensies van het fenomeen ‘armoede’ trachten te bestrijken
- gebaseerd zijn op bestaande indicatoren uit ruimere indicatorensets, zoals de indicatorenset uit het Nationaal Actieplan Sociale Insluiting (NAPincl) en de instrumenten van de Studiedienst van de Vlaamse Regering, het Institut wallon de l’évaluation, de la prospective et de la statistique (IWEPS), het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad
- trachten te komen tot een visueel toegankelijkere voorstelling van de indicatoren.
Hier wordt een overzicht gegeven van armoedebarometers die met een zekere regelmaat verschijnen. Deze korte oplijsting is uiteraard verre van volledig. Kent u nog andere armoedebarometers, mail ons.
België
Armoedebarometer
Uitgegeven door: POD Maatschappelijke Integratie in opdracht van de Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding
Inhoud: In 2009 werd de Armoedebarometer voor het eerst, zoals voorzien in het Federaal Plan Armoedebestrijding, gepresenteerd. De armoedebarometer is een instrument dat toelaat om over de levensdomeinen heen een zicht te hebben over de armoede en sociale uitsluiting in België.
Bronnen: De armoedebarometer is gebaseerd op verschillende bronnen (EU-SILC, LFS, …).
Opgesteld door: De Armoedebarometer werd ontwikkeld in het kader van het Federaal Plan Armoedebestrijding. De selectie en opvolging van de indicatoren werd gecoördineerd door de werkgroep sociale indicatoren / Europa 2020 / social OMC. Alle sociale indicatoren kunnen geraadpleegd worden op de site van de FOD Sociale Zekerheid.
Verschijningsritme: De indicatoren die opgenomen zijn in de armoedebarometer worden op basis van beschikbaarheid aangepast.
Aantal verschenen barometers:
Datum van de laatste barometer:
Info: POD Maatschappelijke Integratie, Administratief Centrum Kruidtuin, Finance Tower, Kruidtuinlaan 50, bus 165, 1000 Brussel; 02/508.85.85; [email protected]; www.mi-is.be/nl.
Alle sociale indicatoren kunnen geraadpleegd worden op de site van de FOD Sociale Zekerheid.
Barometer voor Maatschappelijke Integratie
Uitgegeven en opgesteld door: POD Maatschappelijke Integratie in opdracht van de Minister van Maatschappelijke Integratie.
Inhoud: Het regeerakkoord 2014-2019 voorziet dat de regering werk maakt van een opendatabeleid. In het kader hiervan stelt de POD Maatschappelijke Integratie (POD MI) haar gegevens ter beschikking voor hergebruik aan burgers, onderzoekers en andere overheden. Met deze data kan iedereen de tendensen van onder andere het aantal leefloonbegunstigden zowel op Belgisch, regionaal als op lokaal niveau opvolgen.
Bronnen: De gegevens zijn gebaseerd op de aanvragen tot terugbetaling die maandelijks worden ingediend door de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) bij de POD MI.
Verschijningsritme: De POD Maatschappelijke Integratie zal de gegevens continu updaten en duiding geven tijdens haar driemaandelijkse persconferentie.
Contact: POD Maatschappelijke Integratie – Administratief Centrum Kruidtuin, Finance Tower, Kruidtuinlaan 50, bus 165, 1000 Brussel
Tel.: 02 508 85 85 – Bereikbaar van 8u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 16u00 / [email protected]
Armoedebarometer van de Decenniumdoelen
Uitgegeven door: Decenniumdoelen
Inhoud: Decenniumdoelen is een samenwerkingsverband van 13 organisaties die de krachten bundelen om de armoede te halveren op 10 jaar tijd. Na 12 Armoedebarometers van Decenniumdoelen die het Vlaamse en Belgische armoedebestrijdingsbeleid monitoren, heeft Decenniumdoelen lokale armoedebarometers uitgewerkt die in 2018 het beeld van armoede in 33 gemeenten weergeven. In 2020 is de 13de Armoedebarometer gepubliceerd. In 2021 is de 2de lokale Armoedebarometer gepubliceerd. In 2022 is de 14de Armoedebarometer gepubliceerd. In september 2022 is de 15de Armoedebarometer gepubliceerd. In september 2023 is de 16de Armoedebarometer gepubliceerd.
Bronnen: De lokale armoedebarometers zijn gemaakt met de data die te vinden zijn op www.statistiekvlaanderen.be; www.vmsw.be; www.kindengezin.be; www.onderwijs.vlaanderen.be; www.werk.be; www.statbel.fgov.be
Opgesteld door: Decenniumdoelen
Verschijningsritme: jaarlijks
Aantal verschenen barometers: 18 (16 Vlaamse Armoedebarometers; 2 lokale armoedebarometers. De 13de Armoedebarometer is tegelijkertijd een Lokale als een Vlaamse Armoedebarometer).
Datum van de laatste barometer: 14 september 2023
Info: Michel Debruyne, [email protected]; 0478/958659; www.komafmetarmoede.be
Gemeenschappen en Gewesten
Vlaamse overheid
Vlaamse armoedemonitor
Uitgegeven door: Studiedienst van de Vlaamse Regering in opdracht van de Vlaamse Minister Armoedebestrijding
Inhoud: Ter ondersteuning van het Vlaamse armoedebeleid werd op vraag van de minister van Armoedebestrijding door de Studiedienst van de Vlaamse Regering de Vlaamse Armoedemonitor ontwikkeld. Bedoeling van de monitor is om op een bevattelijke en overzichtelijke manier de armoedesituatie en –evolutie in Vlaanderen in kaart te brengen en op te volgen. Waar mogelijk wordt de Vlaamse armoedesituatie vergeleken met de situatie in de 28 lidstaten van de Europese Unie. Het gaat om een omgevingsmonitor. Dat betekent dat niet de maatregelen van het armoedebeleid zelf in beeld worden gebracht, maar wel de bestaande armoedesituatie waaraan dat beleid iets wil veranderen. Bij de opmaak van de indicatorenset werd rekening gehouden met de multi-aspectuatiteit van de armoedeproblematiek. Armoede omvat niet enkel een financiële component, maar heeft tegelijk betrekking op achterstelling op vlak van tewerkstelling, onderwijs, gezondheid, huisvesting en maatschappelijke participatie.
Bronnen: De Vlaamse armoedemonitor brengt verschillende armoede-indicatoren samen die gebruikt worden in Europese, federale of andere Vlaamse monitorrapporten. Het gaat onder meer om indicatoren uit het Pact 2020, de Europa 2020-strategie, de Interfederale Armoedebarometer en de Armoedebarometer van Decenniumdoelen 2017.
Opgesteld door: Jo Noppe, Studiedienst van de Vlaamse Regering.
Verschijningsritme: jaarlijks
Aantal verschenen barometers: 7
Datum van de laatste barometer: april 2017
Info: Jo Noppe, SVR-domeinverantwoordelijke armoede; 02/553.47.59; [email protected]
Brussel Hoofdstedelijk Gewest
Welzijnsbarometer 2023
Uitgegeven en opgesteld door: Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad, studiedienst van de Diensten van het Verenigd College (DVC) van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC).
Inhoud: De Welzijnsbarometer verzamelt, beschrijft en bespreekt een reeks indicatoren die betrekking hebben op verschillende aspecten van armoede in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het doel is om de sociaaleconomische situatie van de Brusselaars en de evolutie ervan te beschrijven, en dit transversaal over verschillende levensdomeinen. Het maakt deel uit van het Brussels armoederapport.
Verschijningsritme: jaarlijks
Aantal verschenen barometers: 17
Datum van de laatste barometer: 8 maart 2024
Contact: Observatorium voor Gezondheid en Welzijn, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van Brussel – Belliardstraat 71, bus 1, 1040 Brussel – Tel.: 02 502 60 01
Directie :Olivier Gillis – 02 552 01 45 – [email protected]
Secretariaat : Nahima Aoussar – 02 552 01 89 – [email protected]
Wallonië
Regards sur la pauvreté et les inégalités en Wallonie
Het betreft geen ‘armoedebarometer’ die regelmatig verschijnt, maar een studie met regionale statistieken over armoede.
Uitgegeven door: Institut wallon de l’évaluation, de la prospective et de la statistique (IWEPS)
Inhoud: Op basis van een kruising van verschillende indicatoren wordt de situatie beschreven van de Waalse bevolking die leeft in armoede en bestaansonzekerheid. De cijfers worden geïllustreerd met getuigenissen van personen in armoede en terreinwerkers.
Bronnen: de indicatoren komen vooral uit de EU-SILC enquête en worden aangevuld met verschillende Belgische en regionale indicatoren omtrent ongelijke toegang tot grondrechten.
Opgesteld door: Anne-Catherine Guio van het Institut wallon de l’évaluation, de la prospective et de la statistique (IWEPS) in samenwerking met Christine Mahy van de Réseau wallon de Lutte contre la Pauvreté.
Datum van verschijning: september 2013
Info: Institut wallon de l’évaluation, de la prospective et de la statistique (IWEPS) Route de Louvain-la-Neuve 2, 5001 Belgrade; 081/ 468 411; Anne-Catherine Guio; [email protected];http://www.iweps.be
Andere
Eurobarometer over armoede en sociale uitsluiting en Factsheet België
Uitgegeven door: Europese Commissie
Inhoud: Sinds 1973 wordt in opdracht van de Europese Commissie regelmatig gepeild naar de publieke opinie in de Europese Unie over zowat alle mogelijke onderwerpen. Sporadisch peilt de Eurobarometer naar de publieke opinie over de armoedesituatie. In de Eurobarometer over armoede worden respondenten bevraagd over de oorzaken van armoede, de risicogroepen, de gevolgen van armoede en hoe en door wie armoede moet bestreden worden.
Opgesteld door: De laatste editie van de Eurobarometer over armoede werd op vraag van het Directoraat-Generaal Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie van de Europese Commissie uitgevoerd door het marktonderzoeksbureau TNS Opinion & Social.
Bron: enquête over armoedesituatie in opdracht van de Europese Commissie
Verschijningsritme: onregelmatig
Datum van de laatste barometer over armoede: december 2010
Info: http://ec.europa.eu/COMMFrontOffice/publicopinion/index.cfm; voor vragen zie: http://europa.eu/europedirect/index_nl.htm
Barometers energie- en waterarmoede
Uitgegeven door: Koning Boudewijnstichting
Inhoud: Jaarlijks publiceert de Koning Boudewijnstichting de barometer energiearmoede om het probleem en de evolutie van dit fenomeen te objectiveren en de oorzaken ervan te begrijpen. De barometer presenteert de gegevens per Gewest en analyseert de tendensen. Voor de achtste editie werden de voordien gebruikte indicatoren aangevuld met een reeks andere metingen om de situatie vanuit een ander perspectief te kunnen bekijken. Bijzondere aandacht werd besteed aan kinderen en jongeren in een situatie van energie-en/of waterarmoede. Vanaf 2020 werd een nog vrij onbekende problematiek belicht: waterarmoede.
Opgesteld door: Jill Coene – Universiteit Antwerpen (CRESC) en Sandrine Meyer – Université libre de Bruxelles (CEESE)
Datum van de laatste barometer: juni 2022
Info: De Barometer Energiearmoede is de eerste realisatie van het Platform voor de strijd tegen Energiearmoede dat werd opgericht onder beheer van de Koning Boudewijnstichting. Het Platform verenigt relevante maatschappelijke spelers/belanghebbenden.