Historiek
De aanzet voor het opstarten van de Interuniversitaire Groep Onderzoek en Armoede (IGOA) eind van de jaren 80 was verontwaardiging over de afwijzing van een participatorisch onderzoeksvoorstel over armoede door een onderzoeksfonds: de selectiecommissie was de mening toegedaan dat een actieve participatie van de doelgroep onverenigbaar was met objectief wetenschappelijk onderzoek.
Nochtans had Joseph Wrésinski (stichter van ATD Vierde Wereld) op een conferentie over armoede in de Sorbonne te Parijs, in 1983, de onderzoekswereld opgeroepen tot een partnership met ‘ervaringsdeskundigen’ om samen de sociale vooroordelen over armoede te doorbreken. Die sociale vooroordelen, zo zei hij, beletten de armen om over hun eigen situatie te reflecteren en bij te dragen tot een juister inzicht hieromtrent. Eigenlijk zat in de ondertoon van de toespraak ook een kritiek, dat oppervlakkig onderzoek vaak zelf bijdraagt tot dergelijke vooroordelen, in plaats van de juiste oorzaken van uitsluiting aan het licht te brengen. ‘Kruising’ van academische kennis met de ervaringskennis van mensen in armoede (en die van professionals in diverse domeinen) is de belangrijkste prioriteit van IGOA.
Doelstellingen
Naast de hoofddoelstelling (participatief onderzoek over armoede) is de oprichting van IGOA ook ingegeven door het belang van het netwerken op zich in relatie tot het thema armoede: alle geïnteresseerde onderzoekers hebben er belang bij om mekaar goed te kennen, zowel taaloverschrijdend als interdisciplinair, gezien de complexiteit van de armoedeproblematiek.
Last but not least, willen onderzoekers ook via IGOA hun stem laten horen bij het beleid, zeker in een periode van besparingen en verharding van dat beleid.
Activiteiten
In 1996 kwam een eerste gezamenlijke publicatie tot stand onder de titel ‘La connaissance des pauvres’ (red. Pierre Fontaine, Academia-Bruylandt). Later namen een aantal leden van IGOA deel aan het project ‘kruising van kennis’ dat in 1999 uitmondde in de publicatie ‘Le croisement des savoirs. Quand le Quart Monde et l’Université pensent ensemble’, (Groupe de recherche Quart Monde – Université, Ed. de l’Atelier / Ed. Quart Monde).
IGOA verrichte ook onderzoek in samenwerking met het Steunpunt tot bestrijding van armoede. Een participatief onderzoek naar indicatoren van armoede resulteerde in 2009 in het eindrapport Een andere benadering van armoede-indicatoren: onderzoek-actie-vorming.
In dezelfde periode werd ook in opdracht van de Minister van Maatschappelijke Integratie een status quaestionis opgemaakt van het onderzoek over kinderarmoede in België (K. Steenssens, M.-L. Aguilar, B. Demeyer en P. Fontaine, Kinderen in armoede. Status quaestionis van het wetenschappelijk onderzoek voor België, Brussel: POD Maatschappelijke Integratie, 2008).
In januari 2017 is IGOA, uitgebreid met nieuwe leden, terug samengekomen om te zien hoe zijn activiteiten opnieuw op te starten. De volgende bijeenkomst had plaats op 30 mei 2018.
Contact
Willy Lahaye
Université de Mons, Département d’études et d’actions sociales
18 Place du Parc, 7000 Mons
Tel. +32 65 37 31 58
[email protected]