De armoedetoets is een evaluatie-instrument ex ante, geïntegreerd in het proces van politieke besluitvorming, om op eventuele gevolgen van maatregelen op armoede te anticiperen. Op federaal niveau is er een wet die een dergelijk instrument, geïntegreerd in een bredere impacttoets, voorziet. In Vlaanderen is dit instrument ingevoerd via twee omzendbrieven. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Wallonië hebben een armoedetoets in hun actieplan ingeschreven en zijn momenteel in een verkennende fase. De verenigingen waar armen het woord nemen zijn ook in dergelijke initiatief geïnteresseerd evenals wetenschappers. De Europese Commissie en verschillende Lidstaten hebben ook hierrond reeds uitwisselingen georganiseerd.
Activiteiten van het Steunpunt
Op vraag van zijn Beheerscomité heeft het Steunpunt het initiatief genomen om een plaats voor uitwisseling van ervaringen en vragen te bieden voor actoren die de armoedetoets gebruiken op federaal niveau en binnen de gefedereerde entiteiten, evenals diegenen die betrokken zijn in de voorbereiding van een armoedetoets. Een eerste bijeenkomst vond plaats op 7 mei 2014 tijdens dewelke er is uitgewisseld op basis van verschillende vragen, zoals bijvoorbeeld: een specifieke armoedetoets en/of binnen een geïntegreerde impactanalyse? Wie evalueert? Zijn er duidelijke criteria? Zijn de instanties die evalueren daar ook voor gewapend ? Zijn de nodige gegevens beschikbaar? Is er voldoende tijd voorzien? Wat de mate van transparantie van procedure en rapportage? Hoe maken de beleidsmakers gebruik van de armoedetoets, …? De uitwisseling wordt de komende maanden verder gezet.
Wetgeving
Beslissing van de Vlaamse regering, vrijdag 14 maart 2014.
Interessante documenten
- European Commission, Peer Review in Social Protection and Social Inclusion and Assessment in Social Inclusion
*Peer Review on social impact assessment (Slovakia, 6 November 2008).
*Peer Review on ex ante social impact assessment (Belgium, 17 November 2011). - FLEMOSI (FLEmish MOdels of SImulation).
- FOD Kanselarij van de Eerste Minister, Dienst Administratieve Vereenvoudiging, Rubriek ‘Impactanalyse’ / SPF Chancellerie du Premier Ministre, Agence pour la Simplification Administrative, Rubrique ‘Analyse d’impact’.
Publicaties: RIA evaluatieverslag 2015; RIA evaluatieverslag 2014. - Netwerk tegen Armoede, Armoedetoets houdt discriminerende regelgeving voor mensen in armoede tegen (14 maart 2014).
- Netwerk tegen Armoede, Samenlevingsopbouw Antwerpen Provincie en het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting
Eerste feedback op de plannen rond een nieuwe tariefstructuur water, vanwege het Netwerk tegen Armoede, Samenlevingsopbouw Antwerpen Provincie en het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting (26 juni 2015) en Vlaamse Milieumaatschappij, Armoedetoets ‘Tariefstructuur en tariefregulering water-oktober 2015’, bijlage bij de Memorie van toelichting bij het Ontwerp van decreet tot wijziging van de wet van 26 maart 1971 op de bescherming van oppervlaktewateren tegen verontreiniging en het decreet van 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor menselijke aanwending, wat betreft de aanpassing van de aanrekening van de kosten voor publieke drinkwatervoorziening en de kosten voor gemeentelijke en bovengemeentelijke sanering. - Netwerk tegen Armoede, Samenlevingsopbouw en het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting
Besluit van de VR tot wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010, wat betreft de Energiehuizen en de energieleningen. Op 8 juli 2016. Advies Samenlevingsopbouw, Netwerk tegen armoede & Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting in functie van een ‘armoedetoets’, september 2016, bijlage bij Armoedetoets wijzigingen betreffende de energiehuizen en de energieleningen’, september 2016. - Netwerk tegen Armoede, Samenlevingsopbouw en het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting,
Nota voor de armoedetoets op de Conceptnota ‘Digitale meters: Uitrol in Vlaanderen’, april 2017, bij Armoedetoets ‘Digitale meters: uitrol in Vlaanderen’, 30 juni 2017. - Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad (2013), Verkennend onderzoek naar de invoering van een armoedetoets in het Brussels Gewest. Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie: Brussel /
Observatoire de la Santé et du Social de Bruxelles-Capitale (2013), Recherche exploratoire sur l’élaboration d’un test d’impact sur la pauvreté en Région bruxelloise. Commission communautaire commune : Bruxelles. - OECD (2007), Promoting Pro-Poor Growth: A Practical Guide to Ex Ante Poverty Impact Assessment.
- Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting (2017), Input van het Steunpunt voor de armoedetoets op de conceptnota van de Vlaamse Regering ‘voor elk kind en voor elk gezin een groeipakket op maat’, april 2017.
- Vlaams Armoedesteunpunt, Rubriek ‘Armoede-effectenrapportering’.
- Vlaams Parlement, Beleidsbrief Armoedebestrijding. Beleidsprioriteiten 2013-2014.