Feiten
Mr. G., die een zware schuldenlast en ernstige ademhalingsproblemen heeft, ontvangt ten onrechte een terugbetaling van zijn elektriciteitsleverancier. Vanwege fouten in de facturering denkt de leverancier ten onrechte dat zijn klant recht heeft op een terugbetaling van 2.188,19 euro, maakt hem dit bedrag effectief over en bevestigt hem schriftelijk de juistheid van de betaling. De klant, die afhankelijk is van het OCMW, gebruikt dit geld om schulden te betalen. De leverancier, die zich bewust wordt van zijn fout, eist echter de terugbetaling van dit bedrag. Opgeroepen voor de vrederechter, eist de klant de betaling van een schadeloosstelling en intresten ter vergoeding van de schade die hij heeft geleden als gevolg van de schuld van de leverancier. Zelf vraagt de leverancier dat mr. G. op basis van een nieuwe afrekening veroordeeld wordt tot het betalen van 1.635,50 euro.
Beslissing
De vrederechter oordeelt dat de vorderingen van de partijen gecompenseerd moeten worden en veroordeelt de leverancier tot de betaling van de gerechtskosten, zijnde 583, 57 euro.
Motivering
Volgens de vrederechter maakt het gedrag van de leverancier, wezenlijk deel uit van een contractuele fout. Daarvan kan hij zich niet vrijstellen wanneer hij belast is met een taak van openbare dienstverlening. De fout bestaat erin dat hij gedurende drie jaar onjuiste overzichten heeft gestuurd en dat hij, na het sturen van meerdere aanmaningen heeft gedreigd om een vermogensbegrenzer te installeren, zonder daarbij rekening te houden met de mogelijke kwalijke gevolgen op de gezondheid van mr. G. Deze maatregel zou hem inderdaad verhinderen om gebruik te maken van zijn thuisbeademingsapparaat, dat essentieel is voor het behoud van zijn gezondheid. Er is bijgevolg sprake van een grove fout omdat deze niet zou gepleegd zijn door een normalerwijze voorzichtige, aandachtige en redelijke energieleverancier, geplaatst in dezelfde omstandigheden. Deze fout resulteerde in een schade voor mr. G. Aangezien hij trouwens een aanzienlijke som kreeg terugbetaald, kon hij niet genieten van de hulp van het OCMW. Dat had onder meer zijn abonnement voor het openbaar vervoer, de waterfactuur en de aankoop van een matras voor zijn rekening kunnen nemen.
In tegenstelling tot wat de energieleverancier beweert, is er geen ongerechtvaardigde verrijking zonder oorzaak geweest. Eerder dan verrijkt te zijn, is de klant zelfs verarmd ter waarde van 819 euro.
De vrederechter oordeelt dat de vordering van mr. G. tot herstel van zijn morele en materiële schade kan verrekend worden met de vordering van de leverancier tot betaling op basis van een nieuwe afrekening tot september 2011. Om deze redenen veroordeelt de rechter de leverancier enkel tot het betaling van de gerechtskosten.
Betekenis in ruimere context
Deze beslissing bevestigt het nut voor een energiegebruiker die ter goeder trouw is om de slechte praktijken van een leverancier voor de vrederechter aan te klagen. De rechtspraakstudie die de dienst Energie Info Wallonie heeft uitgevoerd toont aan dat rechtsmisbruik en kwade trouw van energieleveranciers meestal gesanctioneerd wordt.
Integrale tekst van de beslissing
Referenties
*Sophie Quintart, Marie Charles et Hélène Marot, Accès à l’énergie : que nous disent les juges ? Analyse de jurisprudence en Wallonie, Energie Info Wallonie, Namur, 2016.
http://www.energieinfowallonie.be/fr/
Trefwoorden
Fout van de leverancier; Verrijking zonder oorzaak; Verplichting tot voorzichtigheid van een energieleverancier